Σε μικρό χρονικό διάστημα όλη η αθλητική κοινότητα καλείται να διαχειριστεί ξανά τη μείωση ή ακόμη και τη διακοπή των αθλητικών δραστηριοτήτων στον ερασιτεχνικό και στον παιδικό – εφηβικό αθλητισμό. Κάτι τέτοιο είναι ξεκάθαρο ότι δημιουργεί πληθώρα προβλημάτων στα παιδιά και στους έφηβους αθλητές καθώς, βγαίνουν εκτός προπονητικών και αγωνιστικών στόχων ενώ ταυτόχρονα χάνουν το κίνητρο και το ενδιαφέρον τους αφού η αγωνιστική διαδικασία είναι αβέβαιη.
Είναι ξεκάθαρο και αδιαπραγμάτευτο ότι όλοι πρέπει να συμβάλλουμε συνολικά αλλά και ατομικά στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας γεγονός που σημαίνει ότι οι οδηγίες και οι κανόνες πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα. Ωστόσο, πώς μπορούν αθλητές αλλά και προπονητές να διαχειριστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δεδομένη χρονική στιγμή την αθλητική απραξία ώστε να μην χαθούν οι στόχοι και η επαφή με το άθλημα? Να μην υπάρξει αποδιοργάνωση αλλά και ματαίωση για την όλη προσπάθεια?
Οι πρακτικές που οφείλουν να ακολουθήσουν οι αθλητές αλλά και οι προπονητές προκειμένου να διατηρήσουν υψηλό το κίνητρο τους για προπόνηση αλλά και να ενισχύσουν τα ψυχικά αποθέματά τους είναι:
Αθλητές ατομικά και ομαδικά αθλήματα
Να εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούν τις αθλητικές τους ρουτίνες
Την καθιερωμένη ώρα της προπόνησης τους να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα εκγύμνασης – ενδυνάμωσης ακόμη και στο σπίτι. Έστω και αν δεν υπάρχει αρκετός εξοπλισμός είναι βέβαιο ότι ο προπονητής τους μπορεί να σχεδιάσει ένα ολοκληρωμένο και εξατομικευμένο πρόγραμμα γυμναστικής που θα τους βοηθήσει να διατηρήσουν όσο το δυνατόν σε υψηλότερο βαθμό τη φυσική και μυϊκή τους κατάσταση.
Να χρησιμοποιούν την τεχνολογία προς όφελος τουs
Η αξιοποίηση του βίντεο δεν είναι μια εντελώς νέα ιδέα, δεδομένου ότι χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στα mainstream media και στον αθλητισμό. Έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για την τροποποίηση της συμπεριφοράς, την απόκτηση δεξιοτήτων και την κατάρτιση για κινητικές και αντιληπτικές δεξιότητες. Η εφαρμοσμένη αθλητική ψυχολογία ενισχύει και πιστεύει στη χρήση των video με σκοπό την ενίσχυση της απόδοσης (εστίαση της προσοχής, διανοητικές εικόνες, κίνητρα, αύξηση εμπιστοσύνης και συναισθηματική διαχείριση).
Να κάνουν χρήση των τεχνικών χαλάρωσης και της νοερής απεικόνισης
Αρκετές είναι οι μελέτες που έχουν δείξει ότι η νοερή απεικόνιση μπορεί να είναι μια πολύ αποτελεσματική παρέμβαση στην ψυχολογική αθλητική δραστηριότητα ακόμη και σε περιόδους αναγκαστικής παραμονής στο σπίτι (π.χ. λόγω τραυματισμού). Για 30 λεπτά τουλάχιστον την ημέρα ο αθλητής θα πρέπει να προσπαθήσει να βιώσει όλα τα συναισθήματα και την διέγερση που σχετίζονται με την απόδοση οραματιζόμενος τον εαυτό του να κάνει προπόνηση ή ακόμη και αγώνα.
Να διατηρήσουν τις καλές συνήθειες διατροφής και ύπνου
Έχει παρατηρηθεί ήδη από την προηγούμενη περίοδο καραντίνας ότι ο ύπνος των εφήβων και των παιδιών διαταράχτηκε σημαντικά εξαιτίας της έλλειψης αθλητικών δραστηριοτήτων αλλά και της αλλαγής στο ημερήσιο καθημερινό τους πρόγραμμα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα και η διατροφή τους να είναι πολύ διαφορετική καθώς έχαναν κύρια γεύματα της ημέρας (πρωινό, βραδινό κ.α.). Είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθούν οι ίδιες διατροφικές συνήθειες (ποιοτικό φαγητό) προσαρμοσμένο πάντα ποσοτικά στις ενεργειακές ανάγκες αυτής της εποχής. Η μείωση των αγωνιστικών στόχων μπορεί να επιφέρει χαλαρότητα και αλλαγή προς το χειρότερο των διατροφικών συνηθειών και της ενυδάτωσης γεγονός που θα επιδράσει επιβαρυντικά στην ψυχολογία των αθλητών σαν φαύλος – κύκλος.
Να κάνουν λογική χρήση της πληροφορίας και της τεχνολογίας
Προκειμένου για την ενημέρωση και πληροφόρηση αναφορικά τόσο με τον κορονοϊό όσο και με τις εξελίξεις στην αγωνιστική και προπονητική δραστηριότητα φροντίζουμε να ενημερωνόμαστε μόνο από τις επίσημες και έγκυρες πηγές του διαδικτύου (επίσημο site ομοσπονδίας, διεθνής και αναγνωρισμένοι αθλητικοί οργανισμοί) και όχι από οποιανδήποτε πηγή που μπορεί να προκαλέσει αναταραχή με ειδήσεις οι οποίες δεν είναι διασταυρωμένες και αυξάνουν τα επίπεδα του άγχους και της ανησυχίας.
Να μην φοβούνται να εκφράζουν τους φόβους και τις ανησυχίες τους
Η ανησυχία και ο φόβος είναι συναισθήματα τα οποία είναι λογικά και κατανοητά τη δεδομένη χρονική στιγμή. Το να εκφράζουμε τις σκέψεις μας, τις ανησυχίες και τους φόβους μας στους κατάλληλους ανθρώπους (προπονητές, ειδικούς αθλητικούς ψυχολόγους) ώστε να παίρνουμε τις απαντήσεις που θα μας δώσουν τη σωστή διάσταση των πραγμάτων και την τοποθέτηση προτεραιοτήτων είναι σημαντικό.
Να γεμίζουν τον χρόνο τους με διάβασμα
Ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που αντιμετωπίζουν οι αθλητές είναι πολλές φορές η διαχείριση του χρόνου. Πολλές φορές δεν έχουν τη δυνατότητα λόγω κούρασης ή ελάχιστου χρόνου, ειδικά αν είναι και μαθητές, να διαβάσουν ή να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και τον χρόνο τους με δραστηριότητες που μπορούν να τους προσφέρουν πνευματική προσωπική ανάπτυξη. Είναι λοιπόν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να ασχοληθούμε και να διαβάσουμε βιβλία, είτε λογοτεχνικά με μηνύματα ενθαρρυντικά, ή ακόμη και βιογραφίες αθλητών που θαυμάζουμε και αποτελούν παραδείγματα για τον αθλητισμό.
Να θυμάστε πάντα ότι τίποτα δεν είναι τόσο δύσκολο αρκεί να μην εγκαταλείψουμε την προσπάθεια.
Ας βοηθήσουμε όλοι ο καθένας από την πλευρά του αλλά και οι ίδιοι οι αθλητές τον εαυτό τους προκειμένου να διατηρηθούν οι ισορροπίες, η ψυχραιμία, τα κίνητρα και οι στόχοι υψηλά.
Φρόσω Πατσού
Ph.D, M.sc Ψυχολόγος – Αθλητικός Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτιδα Εθνικής Ομάδας Στίβου